Friday, 23 September 2011
Friday, 16 September 2011
മഴയോര്മ്മകള്

എട്ടാം ക്ലാസ്സിലെത്തിയപ്പോള് നീളന് ശീലകുടകള്ക്ക് പകരം മടക്കു കുടകള് വന്നെങ്കിലും, കളറ് കുടയെന്ന മോഹം ബാക്കി നിന്നു. കുട കൊണ്ട് കുത്ത് കൂടി കളിക്കുക എന്ന മഴക്കാലവിനോദത്തിനു നീളന് കുടകള് തന്നെയായിരുന്നു നന്നെന്ന് പിന്നീട് ഓര്ക്കാറുണ്ടായിരുന്നു
അവര് വന്നു കഴിഞ്ഞാല് കൊണ്ട് വരുന്ന മീന് മുറിക്കലും, അയല്വക്കക്കാര്ക്ക് കൊടുക്കലും, ഉറക്കെ വര്ത്തമാനം പറഞ്ഞിരുന്ന് മീന് കറിവെക്കലും പതിവായിരുന്നു. എന്നും വെളുപ്പിനേ കനത്ത മഴയിലും, കടലില് പോകാന് ബീഡിയും പുകച്ച് ആവേശഭരിതരായി ഇറങ്ങുന്ന പുരുഷന്മാരെ ഇന്നും അത്ഭുതത്തോടെയേ ഓര്ക്കാനാകു.
അത്തരമൊരു കനത്ത മഴക്കാലത്ത് തന്നെയായിരുന്നു മഴയേക്കാള് ശക്തിയായി കരയുന്ന അമ്മയെ കണ്ടത്. ആ പെരുമഴക്കാലത്ത് അച്ചമ്മ ഞങ്ങളെ വീ



Tuesday, 4 January 2011
Friday, 31 December 2010
മെഹ്റാം ഘട്ട്
ഇത് മെഹ്റാം ഘട്ടിലെക്കുള്ള യാത്രയാണ്. വഴിയുടെ പകുതിയിലേ കണ്ടു ചുറ്റും കെട്ടിപൊക്കിയിരിക്കുന്ന മതിലിനുള്ളില് വലിയ പാറക്കെട്ടില് തലയുയര്ത്തി നില്ക്കുന്ന മെഹ്റാം ഘട്ട്.
സൂര്യന് എന്നര്ത്ഥം വരുന്ന മിഹിര്, കോട്ട എന്നര്ത്ഥമുള്ള ഘട്ട് എന്ന രണ്ട് സംസ്ക്കൃത വാക്കില് നിന്നാണ് സൂര്യന്റെ കോട്ടയെന്ന മെഹ്റാം ഘട്ടിന്റെ ഉത്ഭവം..(ജോദ്പൂര് നഗരം സൂര്യനഗരമെന്നും ബ്ലൂസിറ്റിയെന്ന പേരിലും അറിയപെടാറുണ്ട്.)
ഈ കോട്ട സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് നഗരത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയര്ന്ന പ്രദേശത്താണ്. പണ്ടത്തെ കാലത്ത് ശത്രുക്കളുടെ നീക്കം അകലെ നിന്നേ തിരിച്ചറിയാനായിരുന്നത്രെ ഇത്തരം സ്ഥലങ്ങളില് കോട്ടകള് പണിതിരുന്നത്. ഏഴു വലിയ ഗേറ്റുകള് കടന്ന് വേണം കൊട്ടാരത്തിനകത്തേക്ക് പ്രവേശിക്കാനെന്നു ആദ്യമേ കേട്ടിരുന്നു. ഈ ഓരോ ഗേറ്റും ഓരോ കാലത്തെ രാജാക്കന്മാരുടെ വിജയങ്ങളുടെ ഓര്മ്മക്കായാണത്രെ നിര്മ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.ഒന്നാമത്തെ ഗേറ്റ് ചുറ്റുമതിലിനോട് ചേര്ന്ന് എകദേശം ഒരു കിലോമിറ്ററോളം അപ്പുറമാണ്. ഒന്നാമത്തെ ഗേറ്റ്
ആ ഗേറ്റും കടന്ന് റാണിസര് താലാബ്(കുളം) ചുറ്റിയാണ് അടുത്ത ഗേറ്റിലെത്തുക.
ഈ താലാബില് നിന്നായിരുന്നു കോട്ടയിലെ എല്ലാ ആവശ്യങ്ങള്ക്കും ഉള്ള ജലം എത്തിച്ചിരുന്നത്. കോട്ടയുടെ മുകളില് ഒരു ചക്രം വെച്ച് അത് ചവുട്ടിയായിരുന്നു ജലം മുകളില് എത്തിച്ചിരുന്നതു.
1459 ല് റാവു ജോദ്ദാ എന്ന രാജാവായിരുന്നു ഈ കോട്ടയുടെ നിര്മ്മാണം തുടങ്ങിവെച്ചത്. പിന്നീട് ഭരണത്തില് വന്നവര് അവരവരുടെ ഇഷ്ടപ്രകാരം കൂട്ടിചേര്ക്കലുകല് നടത്തിയിരുന്നു. ഇപ്പോഴിതിന്റെ ഉടമസ്ഥര് ഇപ്പോഴത്തെ രാജാവായ രാജാ ഗജ്സിംങ്ങിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ട്രസ്റ്റാണ്.
വിഭജനകാലത്ത് മാര്വാഡിലെ രാജാക്കന്മാര്ക്ക് പാക്കിസ്ഥാനില് ചേരാനായിരുന്നത്രെ താല്പര്യം. എന്നാല് അവര് അന്നനുഭവിക്കുന്ന ചില അധികാരങ്ങളും അവകാശങ്ങളും അവരുടെ വരും തലമുറക്കു പില്ക്കാലത്തും അനുവദിച്ച് കൊടുക്കാം എന്ന് സര്ദാര് വല്ലഭായ് പട്ടേലുമായുണ്ടായ രഹസ്യ ധാരണയിന്മേലാണത്രെ അവര് ഇന്ത്യയില് ചേര്ന്നത്.അത് കൊണ്ട് തന്നെ ഭൂപരിഷ്ക്കരണ നിയമം പ്രാബല്യത്തില് വരും മുന്പേ രാജാക്കന്മാരെ വിവരം അറിയിക്കുകയും, അവര് ഒട്ട് മിക്കവാറു സ്വത്ത് വകകള് അവരുടെ തന്നെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ട്രസ്റ്റുകള് രൂപീകരിച്ച് അതിന്റെ കീഴിലാക്കി. മെഹ്റാം ഘട്ടിലേയും വരുമാനം പോകുന്നത് ഇപ്പോഴത്തെ രാജാവിനാണ്. . ഇവിടത്തെ രാജാക്കന്മാര് ഇന്നും പണ്ടത്തെ അതേ ആഡംഭരത്തോടെ ജീവിക്കുന്നതിനു കാരണമായി ഇത്തരം പിന്നാമ്പുറകഥകള് സുലഭം. എങ്കിലും സര്ക്കാര് ഏറ്റെടുക്കുന്ന കൊട്ടാരങ്ങള് പോലെയല്ല ഇത് സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത് എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്.
ഇനി വീണ്ടും ചില കോട്ടകാഴ്ച്കളിലേക്ക്….
കോട്ടയുടെ മൂന്നാമത്തെയും, നാലാമത്തെയും ഗേറ്റുകള്ക്കിടയിലുള്ള വഴിയില് നിന്നും മുകളിലെക്ക് മുകളിലേക്ക് കാണുന്നതാണ് കോട്ട അന്തപുരം
കോട്ടയുടെ പുറത്തിറങ്ങാന് അനുവാദമില്ലാതിരുന്ന റാണിമാര് ഈ കിളിവാതിലുകളിലൂടെയാണ് ലോകം കണ്ടിരുന്നത്
അഞ്ചാമത്തെ ഗേറ്റിനപ്പുറം രാവണ് എന്ന സംഗീതോപകരണം വായിക്കുന്ന മാര്വാടി ബാലന്. വന്യമായ അതിന്റെ സംഗിതം ആസ്വദിച്ച ശേഷം വീണ്ടും മുകളിലേക്ക് നടത്തം.
ഈ തുളയിട്ട ഭാഗം വരെ മാത്രമേ കോട്ട ആദ്യം പണിതിര്ന്നിരുന്നൊള്ളു.

രാജാറാം മേഘവാള് എന്ന മനുഷ്യനെ ജീവനോടെ കുഴിച്ച് മൂടിയ സ്ഥലം.. ആള് ദളിതനായിരുന്നു എന്ന് പ്രത്യേകം പറയേണ്ടതില്ലല്ലോ.കൊട്ടാരത്തിന്റെ വിശദീകരണങ്ങളടങ്ങുന്ന ഓഡിയോ ടാപ്പില് പറയുന്നത് രാജാറാം മേഘ്വാള് സ്വമനസ്സാലെ ബലിക്ക് തയ്യാറായി എന്നാണ്. എന്നാല് ആഘോഷമായി ബലിമൃഗത്തെയെന്നവണ്ണം പിടിച്ച് കൊണ്ട് വന്നാതായിരിക്കും എന്നാണ്പഴംതലമുറക്കാര് പറയുന്നത്. എന്തു തന്നെയായാലും രാജാറാം മേഘ്വാളിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ തലമുറക്ക് കൊട്ടാരത്തിലെ ഏത് പരിപാടിയിലും പ്രത്യേകം സ്ഥാനമുണ്ട്, അവര് ഇപ്പോഴത്തെ രാജാവിന്റെ എസ്റ്റേറ്റിലാണ് താമസിക്കുന്നത് വരെ.

ഈ ഗേറ്റിന്മേലിപ്പോഴും ഏറ്റവും അവസാനം നടന്നെന്ന് പറയപെടുന്ന സതി അനിഷ്ഠിച്ച റാണിമാരുടെ കൈയടയാളം ശേഷിക്കുന്നുണ്ട്

രാജവിവാഹങ്ങള് ഒരു ഉത്സവം പോലെയാണ്..പടക്കവും , മേളവും, ആനയും ഡാന്സുകാരുമൊക്കെയായിട്ടാണ് റാണിമാരെ അന്തപുരത്തില് എത്തിക്കുക..മറ്റ് കൊട്ടാരങ്ങള് പിടിച്ചടക്കി ആ അന്തപുരങ്ങളില് നിന്നും കൊണ്ട് വരുന്ന സ്ത്രീകളെയും ഇത്തരം ആഘോഷത്തോടെ തന്നെയാണ് കൊണ്ട്വരാറുള്ളതത്രെ. അതു പോലെ തന്നെ ഓരോ സതിയും ഓരോ അഘോഷമായിട്ടായിരുന്നു ഇവിടെ അനുഷ്ഠിച്ചിരുന്നത്. സതി അനുഷ്ഠിക്കുന്ന വധുക്കളെ അണിയിച്ചൊരുക്കി, എല്ലാ ആഘോഷങ്ങളോട് കൂടി കൊട്ടാരത്തില് നിന്നും ഇറക്കി കൊണ്ട് വരും. വിവാഹം കഴിഞ്ഞ ശേഷം ആദ്യമായി പുറത്തിറങ്ങുന്ന ചില റാണിമാരും ഉണ്ടാകും അക്കൂട്ടത്തില്. ഈ ഗേറ്റിലെത്തുമ്പോള് മേളം മുറുകും, തുടര്ന്ന് റാണിമാര് അവരുടെ കൈ ചെളിയില് മുക്കി ചുമരില് പതിപ്പിക്കും. പിന്നീടവര് തിരിച്ച് വരവില്ലാത്ത ലോകത്തേക്ക് യാത്രയാകുന്നു.


അങ്ങനെ പതിപ്പിച്ച കൈഅടയാളങ്ങള് നേര്ത്ത വെള്ളി തകിട് കൊണ്ട് പൊതിഞ്ഞ് ചായം പൂശിയതാണിത്.ഇതിലേറെ കഷ്ടം ഒരു രാജാവിനു ഒന്നിലേറെ ഭാര്യമാര് ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നതാണ്. . ഇതില് കാണുന്ന എല്ലാ കൈകളും രാജ മാന്സിംങ്ങ് എന്ന രാജാവിന്റെ മാത്രം വധുക്കളുടെതാണ്.ഇതു പോലെ എത്ര വധുക്കള് ഈ വഴി അടയാളങ്ങല് ഒന്നും അവശേഷിപ്പിക്കാതെ കടന്ന് പോയിരിക്കും
ഏഴാമത്തെ ഗേറ്റ് കടന്നാല് കോട്ടയിലെ ആഡംഭരകാഴ്ചകളാണ്....ചില മുറികളില് ആയുധശേഖരങ്ങളുടെ പ്രദര്ശനങ്ങളും ഉണ്ട്.എന്തോ അതിലൊന്നും മനസ്സുടക്കിയില്ല..ആഘോഷങ്ങല്ക്കിടയിലൂടെ മരണത്തിന്റെ ഒപ്പുമിട്ട് കടന്നു പോയ സ്ത്രീകളാണ് മനസ്സിലിപ്പോഴും..

ഫൂല് മഹല് എന്ന ആഡംഭരമുറി
താക്കത്ത് വില്ല എന്ന സ്വകാര്യമുറി

പഴയ കാലത്തെ രണ്ട് ഇതളുകള് ഉള്ള ഫാന്

കോട്ടയുടെ ഏറ്റവും മുകളില് നിന്നുള്ള കാഴ്ച


ഇപ്പോഴാണ് ജോദ്പൂര് നഗരം ബ്ലൂസിറ്റിയെന്ന് അറിയപെടുന്നതിന്റെ രഹസ്യം പിടികിട്ടിയത്. സിറ്റിയിലെ ഒട്ട് മിക്കവരും വീടുകള് ബ്ലൂ നിറത്തിലാണ്. . പണ്ടേതോ രാജാവിന്റെ കാലത്ത് ബ്രാഹ്മണവീടുകള് തിരിച്ചറിയാന് വേണ്ടി ചെയ്തത് മറ്റുള്ളവരും അനുകരിച്ചതാണത്രെ, കാരണം ബ്ലൂ നിറത്തിലുള്ള വീടുകള് കടുത്ത വേനലില് ചൂട് കുറക്കുന്നുണ്ടെന്ന് പറയപെടുന്നു.
Tuesday, 15 June 2010
കാടിനുമുകളിലൂടെ ഒരു യാത്ര അഥവാ കനോപ്പി വാക്കിംങ്ങ്
അതെ വൃക്ഷതലപ്പുകള്ക്ക് മുകളിലൂടെ ഒരു യാത്ര അഥവാ കനോപ്പി വാക്കിംങ്ങ്!!

ഒരു കാലത്ത് വളരെ നിബിഡമായ എവെര് ഗ്രീന് റെയിന്ഫോറെസ്റ്റ് ആയിരുന്നത്രെ ഇത്, പണ്ടുള്ളതിന്റെ 20% ശതമാനം മാത്രമെ ഇന്ന് നിലനില്കുന്നൊള്ളൂ എന്നാണറിഞ്ഞത്.വംശനാശം നേരിടുന്ന ആഫ്രിക്കന് ആനകള് അടക്കം 40 ഇനത്തില് പെട്ട മൃഗങ്ങള്, 200 അധികം ഇനത്തിലുള്ള പക്ഷികള് എന്നിങ്ങനെ ധാരാളം ജീവികള് വിഹരിക്കുന്ന കാടാണീ കക്കും നാഷണല് പാര്ക്ക്.

പണ്ട് ഘാനക്കാര് പല്ലുവൃത്തിയാക്കാന് ബ്രഷ് പോലെ ഒരു മരത്തിന്റെ കമ്പ് ഉപയൊഗിച്ചിരുന്നത്രെ, ആ വന്വൃക്ഷത്തെ സൂക്ഷിച്ച് നോക്കിയപ്പോഴല്ലേ മനസ്സിലായത്- അതെ നമ്മുടെ ആര്യവേപ്പ് തന്നെ!! ഏറ്റവും വിലകൂടിയ മരമെന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ച മഹാഗണിയും കേരളക്കരക്ക് ചിരപരിചിതം തന്നെ.
പണ്ട് ഇവിടെത്തെ ഗോത്രവര്ഗ്ഗക്കാര്ക്ക് ഈ കാടിനുള്ളില് വേട്ടയാടാനുള്ള അവകാശം ഉണ്ടായിരുന്നത്രെ,പിന്നീട് കാടിന്റെ ശോഷണം കൂടി വന്നപ്പോള് അതേ ഗോത്ര വര്ഗ്ഗക്കാര് തന്നെ വേട്ടയാടല് നിര്ത്തി വെച്ച് ഈ കാടിനെ സംരക്ഷണ മേഖലയാക്കാന് ഗവണ്മെന്റ്റിനോട് ആവശ്യപെട്ടത്.അത് കൊണ്ട് ഇന്നും കാട് നിബിഡമായി നിലനില്ക്കുന്നു.
പാര്ക്കിനുള്ളിലെക്ക് കടക്കും മുന്പു തന്നെ കാടിനുള്ളില് പ്ലാസ്റ്റിക്കോ, മറ്റ് മാലിന്യങ്ങളോ നിക്ഷേപിക്കരുതെന്ന കല്പനയും പരിശോധനയും നടന്നിരുന്നു,എന്നിട്ടും കനോപ്പി റോപ്പിലേക്ക് കയറും മുന്പ് അവര് അവസാനവട്ട പരിശോധന നടത്തി. ഇക്കാര്യത്തില് ഗൈഡുകളുടെ ശ്രദ്ധയും, ആത്മാര്ഥതയും എടുത്ത് പറയേണ്ടതാണ്. അത് കൊണ്ട് തന്നെയാകാം വരുന്ന വഴിക്കൊരിടത്തും ഒരു മിഠായി തോലു പോലും കണ്ടില്ല. കേരളത്തിലെ ഉള്വനങ്ങളില് പോലും പ്ലാസ്റ്റിക് മാലിന്യങ്ങള് കാണാറുണ്ട്. അവ കഴിച്ച് മാന് പോലുള്ള ജീവികളുടെ മരണവും സാധാരണമാണ്.
ഒരാള്ക്ക് നടക്കാന് പാകത്തിന് വിതിയുള്ള മരപലകകള് പാകിയ തൂക്കുപാലമാണ് കനോപ്പി വാക്ക് വേ. 10 ഓളം തൂക്കുപാലങ്ങള് മരങ്ങളീല് നിന്ന് മറ്റ് മരങ്ങളിലേക്ക് കയറും, സ്റ്റീല് റോപ്പും ഉപയോഗിച്ച് ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്.

ആ മരകുടിലില് ഊഴം കാത്തിരിക്കുമ്പോള് മഴ പെയ്യാന് തുടങ്ങി. പലരും മഴ കഴിയാന് കാത്തിരിക്കെ ഞങ്ങള് എട്ട് പേര് ഈ മഴക്കാഴ്ച സ്വന്തമാക്കാനായി കനോപ്പി പാലങ്ങളിലേക്ക് കയറി. നനുനനെയുള്ള മഴ നടുവിലെത്തുമ്പോഴെക്കും ശക്തി പ്രാപിച്ചു.മരങ്ങള്ക്ക് മുകളില് മഴമേഘങ്ങളെ മുട്ടിയുരുമ്മി നില്കുന്ന ഏതൊ അപൂര്വ്വ ജീവിയാണ് ഞാനെന്ന് എനിക്ക് തോന്നി.മഴ കൂടുന്തോറും വൃക്ഷതലപ്പുകള് നൃത്തമാടാന് തുടങ്ങി അതിനനുസരിച്ച് തൂക്കുപാലങ്ങളും കൂടുതല് ആടാന് തുടങ്ങി.

ഇടക്കിടെ വിശ്രമിക്കാനായി ചില മരങ്ങള്ക്ക് ചുറ്റും പ്ലാറ്റ്ഫോമുകള് ഉണ്ടായിരുന്നു, അതില് നിന്ന്കൈകള് മുകളിലെക്കുയര്ത്തിയപ്പോള് മേഘങ്ങളെ സ്പര്ശിച്ചുവെന്ന വിഭ്രമാവസ്ഥയും ഉണ്ടായി.




വീണ്ടും നിലത്തേക്ക്..മരകുടിലില് വഴിയെ ഒരു തിരിച്ചുപോക്ക്.
കക്കും നാഷണല് പാര്ക്ക് റെസ്റ്റോറന്റില് നിന്ന് ഘാനക്കാരുടെ ഭക്ഷണവും കഴിച്ചിറങ്ങുമ്പോള് മനസ്സിലുറപ്പിച്ചു .ഇനിയുമൊരുന്നാള് ഞാന് വരും..എനിക്കുറപ്പാണ് ഇതു പോലെ നോക്കുകയാണെങ്കില് അന്നും ഈ വനം ഇതു പോലെ ഉണ്ടാകും എന്ന്....
Tuesday, 24 November 2009
ആണ്ഗ്രാമങ്ങള്
ഇത്തവണ ആ അത്ഭുതം സംഭവിക്കുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിലാണ് ഞാന്... ഒരു സ്ത്രീയെ എങ്കിലും ആ ഗ്രാമത്തില് കാണാനാകുമെന്ന അത്ഭുതം!!!
ആദ്യകാലങ്ങളില് സ്ത്രീകളെ അവിടെ കാണാത്തത് അത്ര ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നില്ല, എന്നാല് സന്ദര്ശനങ്ങള് തുടര്ച്ചയായിട്ട് പോലും ഒരു സ്ത്രീയെയോ, ,ഒരു പെണ്കുട്ടിയെയൊ അവിടെ കണ്ടിട്ടില്ല.. ഞാനോര്ത്തു ഇതെന്താ മേലേപറമ്പില് ആണ്വീട് എന്ന് പറയും പോലെ, ആണ്ഗ്രാമമോ... മാത്രമല്ല ഗ്രാമമുഖ്യനും മകനും എന്നെ കാണുമ്പോള് ഒരു ശത്രുവിനെ പോലെയുമാണ്. പിന്നീടാണ് കൂടെയുള്ള സുഹൃത്ത് വിശദീകരിച്ചത്. ഇതു രാജ്പുരൊഹിതരുടെ ഗ്രാമമാണത്രെ, സ്ത്രീകളെല്ലാം പര്ദ്ദ സമ്പ്രദായപ്രകാരമാണത്രെ ജീവിക്കുന്നത്. ആ ഗ്രാമത്തിലെ ഒരു സ്ത്രീക്കും പുറത്തിറങ്ങാനോ, വിദ്യാഭ്യാസത്തിനൊ സ്വാതന്ത്ര്യമില്ല, അപരിചതരായ ആരും അവരെ കണ്ട് പോകരുത്, അവര് വീടിനുള്ളില് തന്നെ കഴിഞ്ഞ് കൂടണം.. വിരുന്ന് പോകലുകളില്ല, വിരുന്ന് വരവുകളില്ല.വെള്ളം കൊണ്ട് വരാന് പോലും പുറത്തേക്കിറങ്ങില്ല. രാജസ്ഥാനിലെ ഏറ്റവും ഉയര്ന്ന ജാതിക്കാരണത്രെ ഇവര്...രാജാവിന്റെ പുരോഹിതരാകുന്നവരാണിവര്.
എണ്പത് രാജ്പുരോഹിത് കുടുംബങ്ങളും, പത്ത് മേഘ്വാളരും(ദളിതര്)ആണിപ്പോള് ഹിംഗോളയില് താമസിക്കുന്നത്. പിന്നീട് ഹിംഗോളയിലെ സ്ത്രീകളുമായി സംസാരിക്കുക എന്നത് എന്റെ മുഖ്യ അജണ്ടയായി മാറി. മുഖമില്ലാത്തതെങ്കിലും കുറച്ച് സ്ത്രീകളെ കാണാമായിരുന്നു മറ്റ് ഗ്രാമങ്ങളില്, എന്തു തന്നെ ആയാലും സ്ത്രീകളെ കാണണം എന്ന ഉദ്ദേശത്തിലാണ് മറ്റ് ഗ്രാമങ്ങളില് നിന്ന് സ്കൂള് കുട്ടികളെ സംഘടിപ്പിച്ച് അവിടെ ഒരു ജാഥ നടത്തിയത്.
വയസ്സായതെങ്കിലും ഒരു സ്തീയെ കാണുമെന്ന എന്റെ പ്രതീക്ഷ മുഴുവനും തെറ്റി. ജാഥയല്ല ഭൂകമ്പം ഉണ്ടായാലും ഇവര് പുറത്തിറങ്ങില്ലന്ന് തോന്നുന്നു..
അന്ന് മടിച്ചാണെങ്കിലും ഗ്രാമമുഖ്യനോട് ഞാന് ഒരു സ്സ്ത്രീയെ കാണാന് അനുവദിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപെട്ടു, പ്രതീക്ഷിച്ച പോലെ അയാള് പറ്റില്ലന്ന് തീര്ത്തു പറഞ്ഞു. പിന്നീടുള്ള അന്വേഷണത്തിലാണ് ഞങ്ങള്ക്ക് ചിരപരിചിതനായ പൂസാറാം, ജാനദേസര് എന്ന പഞ്ചായത്തിന്റെ പ്രസിഡണ്ട് ഹിംഗോളക്കാരനാണന്ന് അറിയുന്നത്. അയാളാണെങ്കില് മുഴുവന് സമയവും സോഹാ ഖാ എന്ന മുസ്ലിം സുഹൃത്തിനോടൊപ്പമാണ് കാണാറുള്ളത്, പൊതുവെ രാജ്പുരോഹിതര് മറ്റുള്ള ജാതിക്കാരുമായി സമ്പര്ക്കം കുറവായത് കൊണ്ട് പൂസാറാം രാജ്പുരോഹിതനാണെന്ന് ഞാന് കരുതിയിരുന്നില്ല.